Hidrops Fetalis Nedenleri, Belirtileri Ve Tedavisi
“Hidrops fetalis, fetüs ve yenidoğanlarda meydana gelebilen ciddi bir ödem (şişme) sorunudur. Bu durum anne karnındaki fetüsün sıvı dengesinin çeşitli nedenlerle bozulmasından kaynaklanır. Fetüste doku ve boşluklarda sıvı birikir ve ciltte şişme meydana gelir. Hidrop Fetalis “hidrops “olarak da bilinir ve hayati tehlikeye yol açan bir durumdur. İki tür hidrops vardır. İmmün ve İmmün olmayan
Hidrops Fetalis Nedir?
Hidrops fetalis, fetüs veya yenidoğanlarda akciğer, kalp, karın ve cilt altındaki dokulardaki sıvı birikimine yol açan, ciltte şişme ile sonuçlanan ciddi ve hayati risk içeren bir hastalıktır. Genellikle vücuttaki başka bir sorun bu durumun oluşmasına sebep olur.
Hidrops fetalis her 1000 doğumda 1 ortaya çıkan bir durumdur. Eğer gebeyseniz ve bebeğiniz hidrops fetalis durumunu yaşıyorsa, doktorunuz erken doğumla bebeğin alınmasını isteyebilir. Hidrops fetalis hastalığıyla doğan bebeğe aşırı sıvının alınması için kan nakli veya diğer tedavi yöntemleri kullanılabilir.
Tedaviye rağmen, bu bebeklerin yarısından çoğu doğumdan sonra veya öncesinde ölmektedir.
Hidrops Fetalis Çeşitleri
İki tür Hidrop Fetalis çeşidi vardır:
İmmün kaynaklı olmayan hidrops fetal ve immün kaynaklı hidrops fetal. Bu iki durum da bu hastalığın sebebine bağlıdır.
İmmün Kaynaklı Olmayan Hidrops Fetalis
Hidrops fetalisin en yaygın görülen türü budur. Bebeğin sıvı yönetim yeteneğini bozan bir hastalığın ya da problemin sonucunda oluşur.İmmun kaynaklı olmayan Hidrops Fetaliste şayet aşağıdaki sorunlar söz konusu ise doktorlar bebeğin vücudundaki sıvı miktarını azaltma yoluna gidebilir.
Talesemi gibi ciddi kansızlık türleri
Kanama
Bebekte kalp veya akciğer problemleri
Genetik ve metobolik hastalıklar –Turner sendromu ve Gaucher hastalığı gibi
Bulaşıcı ve bakteri hastalıkları – Şagas hastalığı, beşinci hastalık, sitomegalovirus, toksoplazmoz, frengi ve uçuk gibi
Vasküler malformasyonlar
Tümör
Ciddi anemi
Doğumsal enfeksiyonlar
Kalp veya akciğer hastalıkları
Kromozomsal sorunlar ve doğumsal kusurlar
Akciğer hastalıkları
İmmün Kaynaklı Hidrops Fetalis
Annenin bağışıklık sisteminin bebekte kırmızı kan hücrelerinin yıkımına sebep olması sonucunda ortaya çıkan durumdur. Anne ve bebek arasında kan grubu uyuşmazlığı bunun en tehlikeli nedenidir. Annenin bağışıklık sistemi bebeğin kırmızı kan hücrelerini yok edebilir. Kan gruplarında ciddi uyuşmazlıklar hidrops fetalise yol açabilir.
Rh immunoglobulin (RhoGAM) ilacının bulunmasıyla immün kaynaklı hidrop fetalis hastalığı ile karşılaşma riski azalmıştır. Bu ilaç, Rh uyuşmazlığı riski taşıyan gebe kadınlarda problemleri engellemek için kullanılan bir ilaçtır. Bu tür hidrops daha az yaygındır çünkü Rh immunoglobulin tedavisi yaygın olarak yapılmaktadır.
Hidrops Fetalis Belirtileri Nelerdir?
Gebe kadınlarda hidrops fetalis belirtileri şunlardır:
Amniyotik sıvının aşırı fazla olması (polihidramniyoz)
Plasentanın kalın veya anormal derecede büyük olması
Fetüste; dalağın, kalbin veya karaciğerin büyümesi ve kalp veya karaciğerin çevresinin sıvıyla çevrili olması. Bu gibi durumlar ultrasonla gözlemlenebilir.
Hidrops fetalis hastalığıyla doğan bebeklerde belirtiler şunlar olabilir:
Soluk ten
Morarma
Ciddi ödemler özellikle de karın bölgesinde
Karaciğerde veya dalakta büyüklük
Nefes almada güçlük
Ciddi sarılık
Hidrops Fetalis Nasıl Teşhis Edilir?
Hidrops fetalisin teşhisi genellikle ultrasonla olur. Doktor rutin gebelik kontrolü yaparken hidrops fetalis durumunu fark edebilir. Ultrason vücudun içinin görüntüsünü almak için yüksek frekans ses dalgalarını gönderir.
Bebeğinizin daha az hareket ettiğini hissediyor veya yüksek tansiyon gibi başka gebelik problemleri yaşıyorsanız ultrasonla gözlemlenebilirsiniz.
Hastalığın ciddiyetini öğrenmek için diğer teşhis yöntemleri şunlardır:
Sağlık geçmişi ve fiziksel testlerin dışında hidrops fetalis için teşhis yöntemleri şunlar olabilir:
Ultrason: Vücutta organların, dokuların, kan damarlarının görüntüsünü almak için yüksek frekans ses dalgalarını göndererek teşhis edilir. Ultrasonla aynı zamanda organların fonksiyonları da ölçülür ve kan damarlarında kan akışını hesaplamak için de kullanılır.
Fetal Kan Örneği: Bir iğne yardımıyla annenin rahminden göbek bağı veya kan damarlarıyla bebekten kan örneği alınır.
Amniyosentez: Anne karnından amniyon sıvısının alınması işlemidir.
Hidrops Fetalis Nasıl Tedavi Edilir?
Hidrops fetalis genellikle gebelik süresince tedavi edilemez. Nadiren, doktorlar bebeğin doğuma kadar yaşayabilme ihtimalini arttırmak için bebeğe kan nakli (rahim içinden) yapabilir.
Çoğu vakada, doktorlar bebeğin yaşaması için erkenden doğuma alınmasına gerek duyar. Bu da doğumu başlatmak için ilaçlarla ya da sezaryen ameliyatı ile gerçekleşir. Doktorlar hastaya uygun yöntemi seçerler.
Hidrops fetalis ile doğan bebekte doğum sonrası tedavi şöyle olabilir:
İğne kullanılarak bebeğin karaciğerde, kalpte veya karın bölgesindeki fazla sıvı alınır. (torasentez)
Bebeğin nefes almasını desteklemek için solunum cihazları kullanılır.
Kalp yetmezliğini kontrol altına almak için ilaç tedavisi.
Böbreklerdeki sıvıyı almak için ilaç verilir.
İmmün hidrops için, bebekler uyumlu kan grubuyla kırmızı direkt olarak kan hücresi nakli yapılabilir. Eğer hidrops fetalis başka bir sebepten kaynaklanıyorsa, bu hastalık için de bebeğe tedavi uygulanabilir. Örneğin, frengi enfeskiyonu için antibiyotik kullanımı gibi.
Bebekte hidrops fetalis riski taşıması halinde bir diğer hastalık olan mirror sendromu da yaşanabilir. Bu sendrom yüksek tansiyon veya kasılma nöbetleri gibi hayati tehlike içeren durumlara sebep olabilir. Değer mirror sendromu yaşanıyorsa, bebeğin hemen alınması gerekebilir
Hidrops Fetalis İle Doğan Bebekler Yaşar mı?
Hidrops fetalisin seyri altta yatan sebebe bağlıdır tedaviye rağmen bebeklerin yaşama ihtimali çok azdır. Bu tür bebeklerin yalnızca %20’si doğumdan önce anne karnında hayatta kalabiliyor ancak doğumdan sonra bu bebeklerin yalnızca yarısı yaşayabilmektedir. Ölüm riski, önceden teşhis edilen (gebeliğin 24. haftasından önce) veya yapısal anormallikler veya yapısal kalp kusurları yaşayan bebeklerde en yüksektir.
Hidrops fetalis hastalığıyla doğan bebeklerde akciğerin gelişmemesi ve şu gibi sorunlar görülebilir;
Kalp yetmezliği
Beyin hasarı
Kanda şeker azlığı
Kasılma nöbetleri